ابهام زدایی از قضایای حقیقیه، خارجيه، معدوليه و سالبه المحمول
فايل مقاله ابهام زدایی از قضایای حقیقیه، خارجيه، معدوليه و سالبه المحمول در نشريه معارف عقلي شماره ۱۳ بهار ۱۳۸۸ كه در سايت مگيران منتشر شده اما متاسفانه، صفحه‌بندي آن با صفحه‌بندي مقاله در نشريه مطابقت ندارد! اميدوارم فايل اصلي مقاله به دستم برسد كه در آن صورت، در همين پست تقديم خواهم كرد
چكيده
منطق صوري قديم، از زمان ارسطو تا مظفر، اصطلاحات بسياري توليد كرده كه شايد به جرئت بتوان گفت كه همه آنها تحولات مفهومي فراواني را تجربه كرده‌اند. متاسفانه ميان فيلسوفان مسلمان و منطق‌دانان معاصر كشورمان كه تعلق خاطري به منطق قديم دارند، بسياري از اين اصطلاحات با ابهام بسياري بالايي به كار مي‌روند و مي‌توان گفت كه بيشتر آنها از اشتراك لفظ كه «رهزن است» به شدت رنج مي‌برند. نتيجه اين ابهام و اشتراك لفظ، اختلافات بسيار شديدي است كه در مقالات، كتاب‌ها، پايان‌نامه‌هاي ارشد و رساله‌هاي دكتري (ارزيابي و منتشر شده در نشريات يا انتشارات فلسفي يا دفاع شده در گروه‌هاي فلسفه) نمود پيدا كرده است. به نظر نگارنده، ابهام زدايي از اين اصطلاحات و پايان دادن به اين اختلافات، مادام كه منطق قديم، زبان طبيعي را به كار مي‌برد، ممكن نيست. زبان‌هاي مصنوعي منطق جديد و تحليل‌هاي ژرف و گسترده در اين منطق، مي‌تواند در ابهام‌زدايي و حل مسائل منطق قديم و حتي فلسفه اسلامي، كمك بزرگي باشد. يكي از مسائل بسيار مبهم و بسيار مورد اختلاف در منطق قديم و فلسفه اسلامي، تقسيم قضيه به حقيقيه و خارجيه (و ذهنيه) است. در اين مقاله، با اشاره‌اي گذرا به تعريف‌هاي گوناگون اين دو قضيه (در آثار گذشتگان) و اختلاف‌هاي موجود درباره آن (چه در آثار گذشتگان و چه در آثار معاصران)، به تحليل صوري اين تعاريف در منطق جديد و نشان دادن نقاط قوت و ضعف آنها پرداخته‌ايم. به كمك اين تحليل‌هاي صوري، به سادگي مي‌توان ريشة بسياري از اختلاف آراء را از ميان برداشت. در برخي موارد، كه دشوارتر به نظر مي‌رسند، به حل اختلافات موجود پرداخته‌ايم.
واژگان كليدي: منطق قديم، منطق جديد، منطق وجهي، محمول وجود، قضيه حقيقيه، قضيه خارجيه، معدوله المحمول و سالبه المحمول.
)
