مقاله در دفاع از عكس مستوي مقاله‌اي است از دكتر حسين واله استاديار گروه فلسفه دانشگاه شهيد بهشتي كه در نشريه پژوهش‌هاي فلسفي - كلامي شماره ۴۶ پاييز و زمستان ۱۳۸۹ منتشر شده است. اين مقاله تازه‌ترين نوشته در ميان مقاله‌هاي متعددي است كه در واكنش به حمله دكتر ضياء موحد به عكس مستوي نگاشته شده است. (گفتني است كه دكتر موحد در سال ۱۳۶۶ مقاله‌اي بر ضد منطق قديم، به ويژه، عكس مستوي موجبه كليه، نوشته و منطق‌دانان قديم را به خلط ماده و صورت متهم كرده است. از آن زمان تا كنون مقاله‌هاي بسياري در پاسخ به موحد نوشته شده است. دكتر واله در اين مقاله به هيچ يك از پاسخ‌هاي پيشينيان اشاره‌اي نكرده است).

چکيده:
با ظهور منطق صوري جديد و پيشرفت در متمايز كردن صورت از ماد ه، مواردي از خلط صورت با ماد ه در منطق قديم آشكار شده است. عده اي معتقدند اين خلط در قاعده عكس مستوي كه از قواعد صوري بسيار مهم است و در اثبات بسياري از ديگر قواعد صوري هم به كار مي رود، وجود دارد؛ چون در مواردي از اعمال قاعده عكس مستوي، استنتاج وجودي از شرطي صورت مي گيرد و اصل صادق، امـا عكس كاذب است. علت اينكه پيشينيان آن را معتبر مي پنداشته اند، خلط ماد ه و صورت بوده است.
در اين مقاله به اشكالي مي پردازيم كه منطقدانان متاخر بر قاعده عكس مستوي گرفته اند. مباني نظري اين اشكال را توضيح مي دهيم و آنگاه به تفاوت هاي منطق قديم و جديد در پيش فرض ها، اصول موضوعه و قواعد استنتاج مي پردازيم كه غفلت از آنها سبب بروز اين اشكال شده است. سپس براي مثال هاي نقضي كه در رد قاعده عكس مستوي آورده اند پاسخ هايي پيشنهاد مي كنيم. در پايان به بحث وجودي بودن قضيه جزئيه مي پردازيم و سر آن را در منطق جديد و قديم مي كاويم.

کليدواژگان:منطق صوري، عكس مستوي، ماده، صورت